Đặc sắc chợ Hàng dịp Tết

Nếu có dịp về Hải Phòng quê tôi vào những sáng chủ nhật, bạn hãy tranh thủ vào chợ Hàng sắm sửa và du ngoạn, đắm mình trong không gian đồng quê ngay giữa phố phường nhộn nhịp!

Nằm bên đường Nguyễn Văn Linh đi ra quốc lộ 5 và trung tâm phường Dư Hàng Kênh, quận Lê Chân, chợ Hàng là nơi hội tụ những nét đặc sắc truyền thống và hiện đại về văn hóa thương mại của TP Hải Phòng, thu hút hàng vạn du khách thập phương trong nước và người nước ngoài.

Một góc bán cây cảnh

Không biết chợ Hàng có từ bao giờ, nhưng đây là một chợ phiên chỉ họp vào buổi sáng các ngày chủ nhật. Mấy chục năm trước, chợ Hàng họp trên một bãi đất rộng thuộc xã Dư Hàng, huyện An Hải, ngoại thành Hải Phòng, chủ yếu là bán các mặt hàng phục vụ bà con nông dân. Bây giờ, trong không khí đổi mới và hội nhập quốc tế, chợ Hàng mở ra buôn bán đa dạng các loại hàng hóa, từ những gì quê kiểng nhất của ngoại thành Hải Phòng và vùng đồng bằng Bắc Bộ, những vật dụng hàng ngày làm bằng tre, gỗ, hay bằng kim loại, đến các loại cây giống, hạt giống, con giống, vật nuôi, nhiều loại gia cầm, chim muông, cho đến các thứ hàng hóa tân thời và cả những đồ cổ hàng trăm năm quý hiếm, thỏa mãn nhu cầu mua bán và tham quan của mọi lớp người.

Tre vẫn gắn bó với con người

Trước hết phải kể khu bày bán các cây giống và cây cảnh từ các vùng nông thôn mang đến. Các thứ rau, củ, quả, hạt giống và các cây lưu niên như: cam, quýt, ổi, bòng, bưởi, khế, v . v …bày la liệt hai bên đường đi. Các loại cây hoa, cây cảnh phong phú giá chỉ từ vài nghìn đồng đến vài chục nghìn đồng, hoặc hàng trăm nghìn đồng thỏa sức người mua. Nhưng cũng có những cây quý, dáng đẹp trồng trong các chậu cảnh, giá đến hàng chục triệu đồng. Những phiên chợ giáp Tết thì bạt ngàn các loại cây cảnh, nổi bật là đào, quất, lộc vừng, hải đường, mai vàng miền Nam, …hay những cây sung sai chít quả, tượng trưng cho sự sung mãn sức khỏe và đời sống sung túc, được nhiều người từ các nơi đổ về mua rất đông. Có những chậu hoa, cây cảnh đủ các kiểu, các loại, trông rất đẹp mắt. Đời sống khá giả, một số người bỏ hàng chục triệu sắm cây cảnh quý với nhiều dáng vẻ cao sang, nhất là vào dịp giáp Tết.
Những mặt hàng “chân quê” đậm bản sắc văn hóa dân tộc và con người Hải Phòng cũng rất dồi dào. Các vật dụng làm bằng tre, bằng gỗ, hay kim loại, như: rổ rá, thúng mủng, đũa tre, điếu cày, nong, lia, giần, sàng, nơm (úp cá), lồng gà, thớt gỗ, kiềng ba chân, con dao bài, dao phay, cái cuốc, chiếc thuổng, lưỡi liềm, v. v…rất quen thuộc với đời sống thường ngày của bà con nông thôn. Người bán các thứ đồ sắt dân gian đã gần 70 tuổi, bảo rằng gia đình ông làm đồ sắt nung bễ lò thủ công đã 7 đời nay, đều bán ở chợ Hàng. Đặc biệt, có cả cối xay thóc bằng tre nêm đất và dăm gỗ, cái cối đá giã gạo với cái chày bằng thân cây gỗ xoan, cày và bừa một thời gắn bó thân thiết với người nông dân cũng có mặt nơi đây, thu hút nhiều người đến xem ngắm.

Quá đẹp đôi ! 

Khu con giống, vật nuôi thì đủ loại gia cầm, chim muông rừng núi. Lợn, gà, vịt, ngan, ngỗng to nhỏ đủ loại, có cả lợn thả rừng từ các tỉnh vùng cao đem về. Chó giống, chó cảnh Ta, Tây, Úc, Nhật, Mỹ cùng nhau họp mặt. Từ chó ngoại vài triệu đến hàng chục triệu đồng cho đến chó giống Phú Quốc, chó “ta” chỉ vài trăm nghìn đồng một con, trông rất thích mắt. Những chú mèo mướp, tam thể nằm lim dim như đang suy tư. Họ nhà thỏ lúc nào cũng dỏng tai nghe ngóng. Chim bồ câu mới ra ràng mũm mĩm. Những con gà, con ngan mới nở có những bộ lông vàng óng như tơ, ngơ ngác. Gà ác da đen sì khoác bộ lông trắng tinh. Các chú gà chọi vươn cái cổ dài đỏ lựng đầy kiêu ngạo, như đang nghênh chiến. Những con gà tre lũn cũn, màu sắc rất đẹp, cứ gáy liên hồi, tưởng hiền mà luôn sệ cánh ra vẻ hung hăng thách thức, có con tiền triệu. Các cậu học trò cưng gà tre lắm. Nhiều cậu bé chủ nhật nào cũng bế gà ra chợ chọi. Loài vật nào cũng đáng yêu.

Cối xay thóc, cối giã gạo … ngày xưa

Thích nhất là dãy hàng chim, chả thiếu loại nào, có nhiều loại chim từ Thanh Hóa, Huế, Lạng Sơn và cả ở nước ngoài mang đến. Những loại sang trọng dăm ba triệu đồng một con như vẹt 5 màu, vẹt trắng Nam Mỹ bây giờ mới có, được nhiều đại gia đi ô tô đến mua. Những chú chim khiếu bạc má hót tiếng trầm đục thật khỏe. Khiếu mun hót được nhiều giọng. Hoạ mi xứng là sơn ca của của các loài chim, tiếng vừa sang vừa hay; nhưng khi ra trận, hoạ mi chiến đấu kiên cường, nghe chim cái hót khích lệ, chim đực càng đá hăng. Có con phượng loan nói được tiếng người. Chào mào, bồ công hót hay, giọng lảnh lót. Chim hoàng yến có túm lông như cái mào, cứng cáp là giống quý hiếm, cả ngàn con mới tìm được một con như thế. Bạch yến có màu trắng tuyết, quý phái nhưng yếu đuối, giọng trầm bổng nhịp nhàng. Mấy cháu nhi đồng đòi mẹ mua đôi chim sâu nhỏ xíu có bộ lông lá mạ đáng yêu. Trà mi nâu hung đỏ, sáo than, sáo đen, sáo sậu… đủ cả. Chim gáy cúc cù rất vui tai. Những con yểng lông đen bóng, mỏ vàng, tai vàng, trông rất đẹp và khỏe, có con nói được tiếng người, đều từ vài triệu đồng một con. Nghe tiếng chim hót, tâm hồn ta thanh thản hơn, quên những vất vả, lo toan thường ngày. Đến chợ Hàng, ta như lạc vào rừng đầy chim. Nhưng thấy buồn vì sự hưởng thụ của con người mà bao loài chim có nguy cơ tuyệt chủng! Có người vào cửa hàng bán chim phóng sinh mua vài chục con ra thả trước sự ngạc nhiên, cảm phục của nhiều người. Những chú chim may mắn đó thoát cảnh chim lồng, bay vút lên cao.

 Một góc khu bán chim

Vào các hàng cá cảnh, cũng thích thú không kém. Thương lái đem về nhiều loại cá ngoại nhập. Bây giờ, nhiều nông dân Hải Phòng và các tỉnh cũng nuôi và lai tạo đươc nhiều giống cá đẹp. Cá rồng dài vài gang tay, có con hàng chục triệu đồng, biểu tượng của sự thành đạt. Cá la hán có cái đầu nổi cục, mang lại nhiều ý nghĩa tốt đẹp cho con người, tượng trưng lòng chung thủy. Những ngày Tết, các loại này rất đắt hàng. Với con trẻ, chỉ dăm nghìn một đôi cá công bé xíu màu sắc sặc sỡ để trong chiếc bình thủy tinh cũng rất hấp dẫn.

Nơi bán cá cảnh

Quán bát giác giữa chợ là nơi bày bán các hàng mĩ nghệ và đồ gỗ đắt tiền. Chung quanh quán là dãy lều bán quần áo, bí tất, chăn, ga, gối đệm, đủ các loại, các cỡ, nhiều màu sắc, vừa rẻ mà mẫu mã lại đẹp. Nam nữ học sinh, sinh viên đến mua rất đông, tha hồ lựa chọn. Đâu phải cứ “hàng hiệu” mới đẹp, mới sang? Ở chợ Hàng, những bộ váy, bộ đầm trông không khác gì “hàng hiệu”, giá chỉ hai, ba trăm nghìn đồng. Thảo nào các cô gái bây giờ ăn mặc đẹp thế, trông càng đáng yêu.

Hai bên đường phố chính, bày bán đủ các loại hàng, trong nước và nước ngoài, đồ cũ và đồ mới, ai mua gì cũng có. Người các tỉnh Thái Bình, Nam Định, Hải Dương, Quảng Ninh, Hà Nội, … đổ về đây rất đông. Người người đi mua sắm và đi chơi chợ. Cà phê Buôn Mê Thuột chính gốc được rang bán thơm phức. Các hàng ăn uống hút khách. Giầy dép các loại Ta, Tây, Tàu, Nhật, Hàn Quốc, … đềnh hênh. Đồ sành, sứ, gốm la liệt, từ Chu Đậu (Hải Dương) đến Bát Tràng (Gia Lâm, Hà Nội) và đồ sứ Tàu, Nhật cổ. Tủ chè, sập gụ, bàn ghế lâu năm làm từ các loại gỗ quý. Các tượng danh nhân văn hóa và đồ thờ cúng bằng đồng, có thứ ra đời cách đây hàng trăm năm. Đồng hồ, điện thoại di động, các loại vật dụng, hàng điện tử, điện đài, kính kiểng, v. v…, các chủng loại đan xen, không biết cơ man nào kể xiết. Tuy nhiên, hàng Việt đang được nhiều người ưa thích.

Hàng Việt lên ngôi

Chợ Hàng là bức tranh điển hình về chợ quê kết hợp với những hàng hóa tân thời trong và ngoài nước, là một nơi hội tụ những nét đẹp văn hoá thương mại thời đổi mới, không chỉ riêng của Hải Phòng mà còn của đất nước, con người Việt Nam. Đi chợ Hàng cũng là một thú du lịch sinh thái bổ ích, an toàn mà rẻ nhất. Nếu có dịp về Hải Phòng quê tôi vào những sáng chủ nhật, bạn hãy tranh thủ vào chợ Hàng sắm sửa và du ngoạn, đắm mình trong không gian đồng quê ngay giữa phố phường nhộn nhịp!